Τρίτη, Φεβρουαρίου 13, 2007

5 απαντήσεις για τον Διαβήτη

Παρόλο ότι έγραψα σε ένα σχόλιο μου, ότι δεν θα ήθελα να είναι το blog αυτό μια ηλεκτρονική μορφή ιατρικής ενημέρωσης, θα αφιερώσω αυτό το post, στην ενημέρωση γύρω από το τι είναι διαβήτης.

Δεδομένου ότι , όπως έχω ήδη γράψει, το blog δεν απευθύνεται μόνο σε όσους έχουν διαβήτη, είναι φυσικό, όπως ήδη έχει φανεί, να μην είναι όλοι όσοι συμμετέχουν στον διάλογο, γνώστες του ιατρικού προβλήματος.

Η συζήτηση σχετικά με τα ψυχοκοινωνικά προβλήματα αυτών που έχουν κάποιο χρόνιο νόσημα, καθώς και η διερεύνηση της σχέσης θεραπευτή-θεραπευόμενου, με αφορμή τον διαβήτη, δυσχεραίνεται όταν δεν ξέρει κανείς τι ακριβώς συνεπάγεται το να έχεις διαβήτη.

Να λοιπόν μια σύντομη και ελπίζω μη σχολαστική παρουσίαση του είναι η πάθηση που ονομάζεται διαβήτης.

Ο Ιπποκράτης ήταν ο πρώτος που περιέγραψε τη νόσο δίνοντας της το όνομα «διαβήτης» από το διαβαίνω, επειδή λόγω της αυξημένης τιμής του ζαχάρου στο αίμα, αυτό περνάει και στα ούρα, όπου και μπορούμε να το μετρήσουμε, ενώ φυσιολογικά δεν υπάρχει ζάχαρο στα ούρα.

Διαβήτης λοιπόν σημαίνει αύξηση του ζαχάρου στο αίμα (πάνω από 126μγ).

Γιατί άλλοι κάνουν ινσουλίνη όλη τους τη ζωή και άλλοι παίρνουν χάπια ή ρυθμίζονται μόνο με δίαιτα;

Υπάρχουν δύο τύποι διαβήτη. Ο τύπος 1 όπου δεν υπάρχει καθόλου παραγωγή ινσουλίνης από το πάγκρεας. Ξέρουμε ότι ο οργανισμός επιτίθεται και καταστρέφει τα ίδια του τα κύτταρα, αλλά δεν ξέρουμε ακόμα, γιατί συμβαίνει αυτό.

Ο τύπος 2 όπου υπάρχει παραγωγή ινσουλίνης η οποία δεν επαρκεί για τις ανάγκες. Ο κυριότερος λόγος είναι η παχυσαρκία.

Ο διαβήτης τύπου 1 είναι αυτός που συνήθως εμφανίζεται στα παιδιά και τους νέους, αλλά μπορεί να εμφανισθεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Λόγω του ότι δεν παράγεται ινσουλίνη χρειάζεται να την παίρνει κανείς εφόρου ζωής.

Ο τύπος 2 αφορά τους ενήλικες και επειδή υπάρχει παραγωγή ινσουλίνης, προσπαθούμε με δίαιτα και χάπια να αξιοποιήσουμε την ινσουλίνη που παράγει ο οργανισμός.

Τι πειράζει αν είναι υψηλό το ζάχαρο;

Στα μεν παιδιά και τους νέους, αν δεν δοθεί ινσουλίνη θα πέσουν σε κώμα. Πριν από την ανακάλυψη της ινσουλίνης, εδώ και 55 χρόνια, τα παιδιά με διαβήτη πέθαιναν λόγω διαβητικού κώματος.

Η ύπαρξη υψηλών τιμών ζαχάρου, για μεγάλο διάστημα, πάνω από 10 χρόνια, είτε πρόκειται για 1 ή τύπο 2, προκαλεί βλάβες στα αγγεία (μείωση της όρασης, νεφρική ανεπάρκεια, καρδιαγγειακά προβλήματα) και στα περιφερικά νεύρα.

Γιατί η ινσουλίνη δίνεται σε ενέσεις; Πώς είναι δυνατόν να κάνει κανείς τόσα χρόνια κάθε μέρα 3-4 ενέσεις;

Η ινσουλίνη είναι πρωτεΐνη, που σημαίνει ότι αν πάει στο στομάχι καταστρέφεται από τα γαστρικά υγρά. Ευτυχώς οι ενέσεις ινσουλίνης γίνονται με μικρότατες και πολύ λεπτές βελόνες και δεν πονάνε σχεδόν καθόλου. Είναι γεγονός ότι κανένας νέος δεν παραπονιέται για το «τρύπημα». ¨Άλλα είναι τα προβλήματα που έχουν λόγω του διαβήτη. Π. χ. οι καθημερινές (3-4) μετρήσεις του ζαχάρου στο σπίτι με ειδικό μετρητή, η πρόληψη και αντιμετώπιση υπογλυκαιμιών (πολύ χαμηλές τιμές ζαχάρου, λόγω ινσουλίνης) και η συνεχής επαγρύπνηση στην διατροφή.

Πόσο συχνή πάθηση είναι ο διαβήτης;

Δυστυχώς ο διαβήτης τύπου 2, που είναι εξίσου σοβαρή πάθηση όσο και ο τύπου 1, παρουσιάζει διαστάσεις επιδημίας. Πρόσφατα στοιχεία της Παγκόσμιας Οργάνωσης για τον Διαβήτη( IDF) δείχνουν ότι το 2003 υπήρχαν 194 εκατομμύρια άνθρωποι με διαβήτη τύπου 2 και ότι το 2025 θα υπάρχουν 333 εκατομμύρια ή το 6.3% του πληθυσμού της γης.

Ο κίνδυνος για εμφάνιση διαβήτη αυξάνει προοδευτικά και στους άνδρες και στις γυναίκες αναλογικά με το υπερβάλλον βάρος.

Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι σε αναπτυγμένες χώρες υπάρχει αύξηση εμφάνισης περιστατικών διαβήτη τύπου 2 σε παιδιά και εφήβους λόγω παχυσαρκίας και καθιστικής ζωής. (Το πολύ blog δεν βοηθάει στην πρόληψη).

Ο διαβήτης τύπου 1 παρουσιάζει μικρή έξαρση και αποτελεί το 10% του συνόλου των ατόμων με διαβήτη.

Υπάρχει κληρονομικότητα;

Ο τύπος 1 δεν κληρονομείται παρά σε ελάχιστα στατιστικά σημαντικό ποσοστό.
Αυτό που μπορεί να έχουμε κληρονομήσει είναι την προδιάθεση για το «ζαχαράκι» που παρουσίασε η γιαγιά μας ή ο πατέρας μας σε μεγάλη ηλικία και που μπορεί να το εμφανίσουμε εμείς σε πολύ νεώτερη.

Έχει λοιπόν σημασία να συνειδητοποιήσουμε ότι ο διαβήτης, που αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα, μας αφορά όλους λόγω τρόπου ζωής ή υπάρχουσας κληρονομικότητας έστω και μακρινής.

Αυτά τα …ευχάριστα Δυστυχώς δεν γίνεται να καλυφθεί τόσο μεγάλο θέμα από αυτό εδώ το χώρο. Υπάρχει πάντα η δυνατότητα για διευκρινιστικές ερωτήσεις.

15 σχόλια:

ΑΝΤΩΝΗΣ ΛΙΟΛΙΟΣ είπε...

Καλησπέρα Μαριάννα!

Μήπως μπορείς να μας κάνεις ένα σύντομο update Πάνω στην εισπνεόμενη ινσουλίνη και στην αντλία ινσουλίνης;

Marianna είπε...

Antonios Liolios said...
Καλησπέρα Μαριάννα!

Μήπως μπορείς να μας κάνεις ένα σύντομο update Πάνω στην εισπνεόμενη ινσουλίνη και στην αντλία ινσουλίνης;
------------------
Η εισπνεόμενη ινσουλίνη, πρόκειται να κυκλοφορήσει στην Ελλάδα μεσα στους επόμενους μήνες. Είναι ινσουλίνη ταχείας δράσης αρα δεν καλύπτει την μεσης δράσης που χρειάζονται οιασθενεις με διαβήτη τύπου1.
Δεν χορηγείται στους καπνιστές και σε όσους κάπνιζαν μεχρι προ 6 μηνών καθώς και σε όσους έχουν χρόνια πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ).
Χρειάζεται πάνω από το διπλάσιο δόση ινσουλίνης σε σχέση με την υποδόρια. Το σύστημα χορήγησης της είναι ογκώδες και καθόλου διακριτικό, για δε τους ηλικιωμένους με διαβήτη τύπου2 το βρίσκω δύσκολο στον χειρισμό.
Δεν έχει ενδειξη για τα παιδία, εκεί θα βοηθούσε γιατί είναι πολύ δύσκολο για το παιδί των 5ή 7 ετών να κάνει ένεση. Προς το παρόν απευθύνεται σε τύπου 2 σε συνδυασμό με δισκία για να καλύψει τις μεταγευματικές ανάγκες.
Για το πόσο καλη ρύθμιση υπάρχει πρεπει να το δούμε στην πράξη, ξέρεις καλύτερα από μενα, ότι τα αποτελέσματα κλινικών μελετών δεν αντικατοπτρίζουν τη καθημερινή πραγματικότητα
Για την αντλία , περίμενε λίγο, θα ήθελα να κάνω ενα ξεχωριστό post,για την τεχνολογία στην Ιατρική και το πως ενσωματώνεται στην ζωή αυτών που την χρησιμοποιούν.

fillosofos είπε...

Υπάρχουν πολλοί μύθοι που αφορούν τον διαβήτη οι οποίοι δημιουργούν στον περισσότερο κόσμο λάθος άποψη για τον διαβήτη, την σοβαρότητα του και την εξέλιξη του. Θα αναφέρω μερικούς τέτοιους μύθους γιατί έτσι πιστεύω ότι θα τεθούν καλύτερα όρια στην κατανόηση της πάθησης.

Μύθος πρώτος: Ο διαβήτης είναι μεταδοτικός. Ο διαβήτης δεν είναι μια μεταδοτική πάθηση. Υπάρχει προδιαθετικός παράγοντας στον Τύπο 1 και σαφής κληρονομικότητα στον Τύπο 2 αλλά δεν υπάρχει άλλος γνωστός τρόπος μετάδοσης του διαβήτη από άνθρωπο σε άνθρωπο.

Μύθος Δεύτερος: Ο διαβήτης προκαλείται από την υπερβολική κατανάλωσης ζάχαρης και γλυκών και ο πάσχων από διαβήτη δεν πρέπει να τρώει πότε γλυκά. Η αλήθεια είναι ότι ο διαβήτης είναι μια πάθηση η οποία έχει να κάνει με την αδυναμία του οργανισμού να διαχειριστεί την γλυκόζη του αίματος (την ενέργεια του σώματος δηλαδή) αλλά η γλυκόζη αυτή παράγεται από όλα τα τρόφιμα τα οποία περιέχουν υδατάνθρακες και όχι ειδικά από την ζάχαρη. Χαρακτηριστικό είναι ότι το άσπρο ψωμί ανεβάζει γρηγορότερα το ζάχαρο στο αίμα από την αντίστοιχη ποσότητα υδατανθράκων σε μπακλαβά! Η μεγάλη αλήθεια είναι ότι η υπερβολική κατανάλωση γλυκών μπορεί να οδηγήσει σε παχυσαρκία η οποία όντως ευθύνεται για τον διαβήτη. Τον διαβήτη τον λέμε ζάχαρο γιατί τα παλιά χρόνια η διάγνωση του γίνονταν με γευστική δοκιμή στα ούρα (τι έχουν τραβήξει και οι γιατροί κατά την διάρκεια της ιστορίας!) τα οποία ήταν γλυκά όταν ο εξεταζόμενος ήταν διαβητικός.

Μύθος Τρίτος: Υπάρχει εύκολος διαβήτης σε αρχικό στάδιο για τον οποίο δεν πρέπει να ανησυχούμε και απλά να προσέχουμε λίγο τι τρώμε. Η αλήθεια είναι ότι τον διαβήτη ή τον έχεις ή δεν τον έχεις. Ανεξαρτήτως της φαρμακευτικής, διατροφικής αγωγής ο άνθρωπος που πάσχει από διαβήτη έχει ως μοναδικό του στόχο να κρατήσει τα επίπεδα του ζαχάρου του σε συγκεκριμένα πλαίσια (όσο πιο κοντά στα υγιή όρια) προκειμένου να αποφύγει τις τρομακτικές επιπλοκές που φέρνει ο διαβήτης.

Μύθος Τέταρτος: Εφόσον έπαθες διαβήτη θα καταλήξεις να έχεις τρομακτικές επιπλοκές (τύφλωση, νεφροπάθεια, ακρωτηριασμός). Η αλήθεια είναι ότι στην σημερινή εποχή ο άνθρωπος που πάσχει από διαβήτη μπορεί να επιτύχει επίπεδα γλυκόζης στο αίμα πολύ κοντά στην ευγλυκαιμία ενός υγιούς ανθρώπου και με αυτόν τον τρόπο να αποφύγει εντελώς ή να μειώσει την βαρύτητα όλων των πιθανών επιπλοκών.

Υπάρχουν και άλλοι πολλοί μύθοι (στην Αμερική τους βάζουν δέκα – δέκα) οι οποίοι θα ξετυλιχτούν από την συζήτηση και την εξέλιξη αυτού του blog μέσα στον χρόνο.

Ελπίζω να πρόσθεσα κάτι στην κουβέντα με τις δυο δεκάρες της γνώσης μου.

Marianna είπε...

fillosofos said...
Ελπίζω να πρόσθεσα κάτι στην κουβέντα με τις δυο δεκάρες της γνώσης μου.
-------------------
Καλησπέρα! Που ήσουνα καλέ; μας έλειψες.
Ε οχι και δυο δεκάρες γνώσης με τόσα χρόνια διαβήτη και έχοντας φαει κατάμουτρα αυτούς και άλλους τόσους μύθους!

Ναυαγός είπε...

Να προσθέσω και άλλον έναν μύθο που επεκτείνει νομίζω το πνεύμα το αρχικού ποστ.

Τον διαβήτη τον έχεις επειδή τον είχε κάποιος πρόγονός σου και αν συμβαίνει αυτό είσαι καταδικασμένος οπότε φάε και πιες τώρα που μπορείς.

Είχα αναφέρει σε παλιότερο ποστ ότι για ένα μεγάλο διάστημα οι περισσότερες μου μετρήσεις ακόμα και πριν το φαγητό ήταν πάνω από το 120. Για 6 περίπου μήνες τα είχα βάψει μαύρα, καθώς υπάρχει καθολική κληρονομικότητα διαβήτη τύπου 2.

Αποφάσισα όμως να ασχοληθώ με το ζήτημα και να μελετήσω. Ξανάρχισα τη γυμναστική, έκοψα την καθημερινή κατανάλωση κρέατος και υδατανθράκων και έθεσα ως βάση της διατροφής μου τα δημητριακά ολικής άλεσης, τα λαχανικά και τα όσπρια. Κρέας μόνο μια φορά την εβδομάδα, όπως συνήθιζε πριν πολλά χρόνια και η μητέρα μου (Τώρα έχει αλλάξει και αυτή συνήθειες).

Δε θεωρώ ότι έχω ξεφύγει από τον κίνδυνο και αυτός είναι ένας λόγος για να παρακολουθώ και να συμμετέχω συχνά στο μπλογκ.

Όμως για ένα διάστημα 1 έτους περίπου οι μετρήσεις μου είναι κοντά στο 1 και δείχνουν αξιοσημείωτη σταθερότητα. Τους τελευταίους μήνες δεν κάνω καν καθημερινές μετρήσεις.

Πριν σκεφτεί κανείς ότι αυτές είναι περιαυτολογίες ας σκεφτεί ότι θα ήταν χαζό να περιαυτολογεί κάποιος που τον λένε "ναυαγό". Και στην άλλη ζωή μου όμως, την ονοματεπώνυμη, τα ίδια λέω και μέχρι τώρα έχω πείσει τρεις κοντινούς μου ανθρώπους να αλλάξουν διατροφικές συνήθειες.

Αν μου έφερναν και τα βιβλία που τους δάνεισα πίσω, θα ήταν όλα καλά.

Marianna είπε...

@ναυαγός

Η προσωπική σας εμπειρία έχει αποδειχθεί σε δύο μεγάλες μελέτες. Η μια Αμερικανική ( Diabetes Prevention Program) και η άλλη Φινλανδική.
Είδαν ότι υπέρβαρα άτομα που είχαν διαπιστωμένη προδιάθεση για εμφάνιση διαβήτη( παθολογική σακχαραιμική καμπύλη) όταν κατάφεραν να χάσουν 5-6 κιλά, αλλά να διατηρήσουν αυτήν την απώλεια, και άρχισαν να περπατάνε για μισή ώρα 5 φορές την εβδομάδα, κατάφεραν να κάνουν την καμπύλη τους φυσιολογική σε ποσοτό 58%.Αυτό σημαίνει δυνατότητα πρόληψης ή καθυστέρησης εμφάνισης του διαβήτη,ακόμα και αν υπάρχει προδιάθεση

Γι αυτό και έχει σημασία η ενημέρωση.

Πράγματι , για εσάς,δεν υπάρχει λόγος΄για καθημερινές αλλά ούτε για τακτικές μετρήσεις.

Stavros P (isisdoros) είπε...

Καλημέρα
Κατ'αρχάς συγχαρητήρια για την κίνηση.Είναι μιά πηγή υπεύθυνης πληροφόρησης πάνω σε ένα τόσο σοβαρό θέμα.
Δυό ερωτήσεις έχω.Υπάρχει τρόπος να δούμε εάν έχουμε κάποια προδιάθεση για διαβήτη ή απλά εμφανίζεται κάποια στιγμή;Και από τη στιγμή που θα εμφανιστεί υπάρχει κάποια ελπίδα θεραπείας;

Marianna είπε...

Stavros P (isisdoros) said...
Υπάρχει τρόπος να δούμε εάν έχουμε κάποια προδιάθεση για διαβήτη ή απλά εμφανίζεται κάποια στιγμή;
----------------
Κατ αρχήν ευχαριστώ για τα καλά σας λόγια.
Ως προς το θέμα έγκαιρης διάγνωσης, υπάρχει η δυνατότητα να δεί κανείς αν έχει προδιάθεση.
Αν δεν υπάρχει κανείς στο οικογενειακό περιβάλλον΄( σε αυτό συγκαταλέγονται οι γιαγιάδες θείοι κ.τλ) και το σάκχαρο νηστικός,το πρωί είναι κάτω από100mg., δεν χρειάζεται να κάνει κανείς κάτι.
Αν υπάρχουν συγγενείς τότε έχει νόημα να κάνει καμπύλη σακχάρου. Είναι απλή εξέταση, γίνεται αιμοληψία πριν και 2 ώρες μετά από λήψη 75γρ γλυκόζης.
Η προδιάθεση μπορεί να αναστραφεί ,αν υπάρχει διαβήτης αντιμετωπίζεται αλλά δεν θεραπεύεται, δεν εξαφανίζεται, γι αυτό και λέμε ότι είναι χρόνιο νόσημα.

ΑΝΤΩΝΗΣ ΛΙΟΛΙΟΣ είπε...

Marianna said

Αν υπάρχουν συγγενείς τότε έχει νόημα να κάνει καμπύλη σακχάρου. Είναι απλή εξέταση, γίνεται αιμοληψία πριν και 2 ώρες μετά από λήψη 75γρ γλυκόζης.


Μερικοί μιλάνε για μεταγευματικό σάκχαρο δύο ώρες μετά τη λήψη κανονικού μεσημερινού γεύματος. αν και δεν είναι ακριβές θα το δεχόσουνα σαν εναλλακτικό τρόπο;

Marianna είπε...

Η μεταγευματική τιμή σακχάρου έχει σημασία μόνο για την παρακολούθηση της ρύθμισης διαπιστωμένου διαβήτη. Για το αν έχει κανείς προδιάθεση ή όχι πρέπει να γίνει καμπύλη με στανταρισμένο τρόπο. Βέβαια αν μετά το γεύμα βρει κανείς τιμή 200 σημαίνει οτι έχει διαβήτη αλλά τότε θα είναι και η τιμή νηστείας χαμηλή.

ΑΝΤΩΝΗΣ ΛΙΟΛΙΟΣ είπε...

μαριαννα εφα

Βέβαια αν μετά το γεύμα βρει κανείς τιμή 200 σημαίνει οτι έχει διαβήτη αλλά τότε θα είναι και η τιμή νηστείας χαμηλή.


Εννοείς ψηλή;

Σε άτομο χωρίς διαβήτη ή προδιάθεση, πόσο ψηλά μπορεί να φτάσει το σάκχαρο αίματος μετά από γερό φαγοπότι με τσίπουρα κλπ και σε ποιές χρονικές στιγμές (trivia question);

Marianna είπε...

@antonios liolios

Ναι φυσικά,λάθος στο γράψιμο, η τιμή νηστείας θα είναι υψηλή.
Κανονικά στις 2 ώρες πρέπει , εφόσον υπάρχει καλή λειτουργία του παγκρέατος η τιμή σακχάρου να είναι στα φυσιολογικά επίπεδα, δηλαδή κάτω από 126 και στη μία ώρα κάτω από 140.

kormasco είπε...

Καλησπερα σε ολους & χρονια πολλα σ οσους γιορταζαν χτες!
& τωρα.....
ξεκουραση , pc μπιτριά (mp3) & ξαπλες!!!
Περι διαβητη σημερα δεν θα πω τιποτα,το μονο σιγουρο ειναι, πως
οτι αξιζει ποναει και ειναι δυσκολο.Για πραγματα ομως που αξιζουν,αξιζει να πονεσεις!!!Αξιζει να προσπαθησεις πολυ για να δεις που φτανουν οι δυναμεις σου.Δεν εχουμε ορια αν εχουμε θεληση. Το ονειρο δεν ειναι η φυγη απο την πραγματικοτητα αλλα η προεκταση της!

kormasco είπε...

Mariana said...

Αν υπάρχουν συγγενείς τότε έχει νόημα να κάνει καμπύλη σακχάρου.

Δηλ.τα παιδιά ενος διαβητικού τύπου Ι που δεν είναι παχύσαρκα θα πρέπει να κάνουν καμπύλη σακχάρου κάποια στιγμή ή μονο αν υπάρχουν συμπτώματα.

antvol είπε...

Ποια είναι η άποψή σας για τη διατροφή χαμηλών υδατανθράκων; (πχ δίαιτες τύπου Ατκινς κλπ).

Βοηθούν στην πρόληψη ή καταπολέμηση του διαβήτη; Κι αν ναι, μήπως έχουν άλλες παρενέργειες;